Życiem człowieka sterują nieuświadomione mechanizmy działania, wewnętrzne konflikty, pragnienia, potrzeby, sposoby interpretowania rzeczywistości społecznej oraz wzorce relacji interpersonalnych. Kluczem do nieświadomości są marzenia senne, objawy nerwicowe, przejęzyczenia oraz nabyte w dzieciństwie nieuświadomione sposoby tworzenia i przeżywania relacji z innymi ludźmi, a tym samym z terapeutą. Rozumienie życia psychicznego wymaga refleksji nad nieświadomością.

Psychoterapia psychodynamiczna toczy się w oparciu o relację terapeutyczną czyli więź, jaka rozwija się pomiędzy pacjentem a terapeutą w trakcie trwania leczenia. Sesja  odbywa się „twarzą w twarz”.  Uczestnicy mają ze sobą kontakt wzrokowy, co sprzyja budowaniu wzajemnej relacji. Pacjent zachęcany jest do swobodnego dzielenia się swoimi myślami, skojarzeniami, odczuciami. Terapeuta stawia hipotezy dotyczące życia psychicznego pacjenta, uwzględniając treści wnoszone przez niego podczas sesji, dane biograficzne i dynamikę relacji terapeutycznej.

Szczególnie istotna dla terapeuty psychodynamicznego jest analiza zjawiska przeniesienia czyli nieświadomego procesu, który polega na kierowaniu do terapeuty oraz innych osób z otoczenia uczuć, oczekiwań, postaw jakie pacjent doświadczał wobec znaczących osób w przeszłości.

Praca terapeutyczna polega na dostarczaniu pacjentowi nowego rozumienia jego rzeczywistości wewnętrznej i zewnętrznej oraz umożliwienie mu przeżycia doświadczenia interpersonalnego w relacji terapeutycznej, które stanowi bazę do wprowadzania korzystnych zmian w funkcjonowaniu psychicznym i społecznym.

(na podstawie KCP)